Som tam – Gỏi đu đủ xanh kiểu Thái

           Hôm trước Hana đã giới thiệu 10 món ăn đầu tiên được xếp hạng trong top 50 món ăn ngon nhất thế giới, trogn đó có món Som tam của Thái Lan. Hôm nay, Hana sẽ giới thiệu cho các bạn chi tiết hơn về món ăn này.

          Som tam - Gỏi đu đủ xanh vốn là món ăn có nguồn gốc từ Lào nhưng lại được thế giới biết đến như một món ăn đặc trưng của Thái Lan. Món ăn này được phổ biến và được nhiều nước như Việt Nam, Lào, Campuchia, Indonesia và Thái Lan chế biến với nhiều phong cách khác nhau và tên gọi khác nhau. Nó cũng được biết đến với tên gọi Tam mak hung ở Lào, Bok l’hong ở Campuchia hay Gohu ở Indonesia. Nhưng chính Thái Lan mới là quốc gia đưa món gỏi độc đáo này đến gần hơn với ẩm thực thế giới. Ở các nước khác, gỏi đu đủ kiểu Thái được biết đến như là món salad với tên gọi Som tam và là món ăn đại diện của ẩm thực Thái Lan lọt vào top 50 món ăn ngon nhất thế giới.

Som tam xếp thứ 46 trong danh sách 50 món ăn ngon nhất thế giới do CNN bình chọn

 
          Khác với món salad đu đủ xanh ở nhiều quốc gia còn lại khá đơn giản về hương vị cũng như cách chế biến, Som tam lại có sự độc đáo riêng của nó. Hương vị món ăn mang đầy đủ các vị cơ bản của ẩm thực Thái Lan. Đó là vị chua của chanh, vị cay của ớt, vị mặn của nước mắm và vị ngọt của đường thốt nốt. Hương vị này được tạo nên bởi phương pháp trộn bằng cách giã trong cối. cái tên Som tam có nghĩa là “món giã trong cối có vị chua”.            
         Nguyên liệu của món Som tam Thái cũng rất đa dạng. Theo truyền thống, một món Som tam đặc trưng sẽ có khoảng gần 20 loại nguyên liệu và gia vị khác nhau. Ngoài những nguyên liệu và gia vị cơ bản như đu đủ xanh, dưa chuột, xoài, chuối và bắp chuối, mắm, tỏi, chanh, ớt…  thì những nguyên liệu khác như đậu đũa, sấu đỏ, đường thốt nốt, cà chua, cà pháo, cóc Thái, cua muối và đặc biệt là Pla ra mới là thứ tạo nên nét đặc trưng riêng của Som tam.

Som tam là sự kết hợp tinh tế nhiều nguyên liệu đặc trưng của Thái Lan
Ảnh: www.phuket101.net

         Với số lượng lớn nguyên liệu và gia vị như vậy, để kết hợp được chúng thành một món salad tuyệt vời như Som tam cũng đòi hỏi sự khéo léo của người đầu bếp. Những nguyên liệu cũng được chọn lựa kĩ. Hầu hết nguyên liệu chính đều dùng còn xanh và cứng để món salad có độ giòn dù được giã trong cối. Các nguyên liệu đặc trưng của Thái như cua muối phải là loại cua đồng sống trong ruộng ngập nước và nguyên con, cà chua phải dùng loại nhỏ, bắp chuối phải dùng loại hoa chuối có tên somtam hua plii hay như Pla ra phải là loại cá muối trộn cám gạo chưng thành mắm…Phương pháp chế biến cũng cầu kì đến nỗi rất khó để bắt chước được. Khi gọt đu đủ, xoài hay cóc thì phải gọt vỏ bằng dao theo chiều dọc rồi mới thái sợi chứ không bào như những nơi khác. Vì vậy mà món salad giữ được độ giòn, dai, khi cắn nghe sừn sựt nơi đầu lưỡi. Khi trộn các nguyên liệu và gia vị trong cối bằng cách giã, chúng phải được trộn theo thứ tự và cận thận để giữ được mùi vị riêng của từng loại và không bị nát.            
        Som tam Thái thường được ăn với gạo nếp và gà nướng hoặc bún và rau sống. Khi ăn thường không dùng đũa hay nĩa và dùng miếng bắp cải được cắt giống như miếng bánh tráng để xúc gỏi. Khác với nhiều món ăn đặc trưng khác của Thái Lan thường rất cay, món Som tam có vị cay dịu và ngọt hơn, nhất là ở miền trung. Hương vị của món ăn là sự hòa quyện của các vị chua – cay – mặn – ngọt một cách hài hòa. Tùy vùng miền và yêu cầu khẩu vị của thực khách mà người chế biến có thể điều chỉnh tỷ lệ các gia vị cho phù hợp, đặc biệt là vị chua và vị cay.

          Là món ăn chơi và khá rẻ, món Som tam phổ biến ở các quán ăn và nhà hàng ở khắp các đường phố của Thái Lan. Tuy có nhiều biến thể ở nhiều nước khác nhau nhưng món Som tam Thái lại hấp dẫn được hầu hết thực khách trên thế giới nhờ hương vị thơm ngon vốn có. Ở các nước phương Tây, Som tam là món salad được nhiều người lựa chọn tại các nhà hàng khi muốn đánh thức vị giác trước khi thưởng thức các món ăn khác. Không có gì lạ khi không phải các món cay đặc trưng của ẩm thực Thái mà chính Som tam mới là món ăn được du khách các nước biết đến và muốn thử nhất khi đến Thái Lan.  

x